Mae'r daflen hon yn darparu gwybodaeth i gleifion sy'n cael triniaeth ag ipilimumab. Bydd y daflen yn egluro beth ipilimumab yw a phryd a sut y mae'n cael ei roi. Bydd hefyd yn dweud wrthych am sgîl-effeithiau cyffredin y gallech eu profi. Rhoddir rhifau ffôn cyswllt a manylion ar sut i gael mwy o wybodaeth am ipilimumab ar ddiwedd y daflen.
Beth yw ipilimumab a pham ydw i'n ei gael?
Mae Ipilimumab yn driniaeth sy'n helpu'ch system imiwnedd i ymosod a dinistrio celloedd canser. Nid yw hwn yn gyffur cemotherapi
Defnyddir Ipilimumab i drin math o ganser y croen o'r enw melanoma. Mae eich meddyg wedi rhagnodi'r driniaeth hon oherwydd bod y triniaethau blaenorol a ragnodwyd ichi wedi rhoi'r gorau i weithio.
Pa mor aml y byddaf yn derbyn ipilimumab?
Er mwyn i'r driniaeth hon fod yn fwyaf effeithiol, fe'i rhoddir ar gyfnodau penodol. Ar gyfer cleifion â melanoma datblygedig mae'n arferol cael ipilimumab bob 3 wythnos am 4 cylch.
Pa mor aml y byddaf yn gweld y tîm arbenigol?
Bydd angen i chi gael eich gweld yn y clinig cleifion allanol unwaith bob 3 wythnos. Bydd hyn ychydig ddyddiau cyn pob triniaeth gydag ipilimumab. Ym mhob clinig cleifion allanol bydd y tîm meddygol sy'n rhagnodi'ch ipilimumab yn gwirio sut rydych chi'n teimlo ac yn trafod unrhyw broblemau sydd gennych chi.
Ychydig ddyddiau yn ddiweddarach, ar fore eich triniaeth byddwn yn eich ffonio i wirio sut rydych chi'n teimlo ac i weld a ydych chi'n ddigon da i gael eich ipilimumab.
Sut mae ipilimumab yn cael ei roi?
Rhoddir Ipilimumab trwy ddiferu i wythïen yng nghefn eich llaw neu'ch braich.
Ble fydd fy nhriniaeth yn cael ei rhoi?
Rhoddir y triniaethau yn yr ardaloedd triniaeth achos dydd yn Velindre.
Pa mor hir y byddaf yn yr ysbyty?
Rhoddir y driniaeth Ipilimumab dros oddeutu 90 munud, caniatewch 2 i 3 awr ar gyfer eich apwyntiad
Mae croeso i chi ddod â rhywun i aros gyda chi yn ystod eich triniaeth. Mae lle yn brin yn yr ardaloedd aros a'r ystafell driniaeth felly nid oes lle fel rheol i fwy nag un person. Nid yw ardaloedd triniaeth yn addas ar gyfer plant ifanc.
Adweithiau yn ystod y driniaeth
Os ydych chi'n profi unrhyw un o'r canlynol yn ystod y driniaeth, dywedwch wrth eich nyrs ar unwaith:
Os bydd unrhyw un o'r rhain yn digwydd byddwn yn arafu neu'n stopio'r ipilimumab nes eich bod chi'n teimlo'n well. Yna gall y driniaeth ddechrau eto, fel arfer heb unrhyw broblemau pellach.
Beth yw'r sgîl-effeithiau posibl?
Ychydig iawn o sgîl-effeithiau sydd gan rai pobl tra bydd eraill yn profi mwy. Mae'r rhan fwyaf o'r sgîl-effeithiau yn digwydd oherwydd bod Ipilimumab yn effeithio ar y system imiwnedd gan achosi llid mewn rhannau eraill o'r corff fel y croen, yr ymysgaroedd a'r chwarennau sy'n cynhyrchu hormonau. Gall hyn fod yn arbennig o ddifrifol mewn tua 15% o gleifion. Gellir rheoli'r rhan fwyaf os nad yr holl sgîl-effeithiau difrifol trwy ddefnyddio meddyginiaeth steroid ar unwaith naill ai fel tabledi neu drwy ddiferu. Efallai y bydd angen derbyn i'r ysbyty ar gyfer ymatebion difrifol sy'n gysylltiedig ag imiwnedd.
Mae'r sgîl-effeithiau yn ysgafn yn bennaf a gellir eu rheoli gartref yn hawdd. Ond mae'n bwysig, os ydych chi'n cael sgîl-effeithiau mwy difrifol, eich bod chi'n cysylltu â Chanolfan Ganser Velindre. Mae'r rhif ffôn ar dudalen 8.
Effeithiau ar yr ymysgaroedd
Dolur rhydd
Efallai y bydd gennych ddolur rhydd. Os bydd hyn yn digwydd mae'n bwysig eich bod chi'n yfed digon o hylifau. Byddwn yn rhoi meddyginiaeth i chi ei chymryd os ydych chi'n cael dolur rhydd,
Sylwch:
Os oes gennych unrhyw un o'r symptomau isod mae'n rhaid i chi hysbysu Canolfan Ganser Velindre ar unwaith, mae'r rhifau ffôn ar dudalen 8.
Mae risg o lid yn y coluddyn (colitis) neu rwygo'r coluddyn (tyllu) mewn lleiafrif bach o gleifion.
Effeithiau ar yr afu
Mae hyn yn brin, ond os ydych chi'n cael eich effeithio efallai y byddwch chi'n teimlo'n fwy blinedig na'r arfer ac efallai y byddwch chi'n teimlo'n sâl neu'n chwydu hefyd. Bydd eich meddyg yn rhoi meddyginiaeth gwrth salwch i chi ei chymryd.
Cysylltwch â Chanolfan Ganser Velindre os:
Mae effeithiau mwy difrifol ar yr afu yn brin iawn ond gallant fod yn ddifrifol iawn felly dylech gysylltu â Chanolfan Ganser Velindre os:
Effeithiau ar y croen
Efallai y byddwch chi'n datblygu brech ar y croen sy'n cosi y gellir ei thrin â hufen lleithio. Efallai y cewch geg ddolurus os bydd hyn yn digwydd gallwn argymell golchi'r geg. Fodd bynnag, os ydych chi'n cael adwaith croen difrifol efallai y bydd angen i chi gael eich trin yn yr ysbyty.
Cysylltwch â Chanolfan Ganser Velindre os:
Effeithiau ar y nerfau
Efallai bod gennych fferdod neu oglais yn eich dwylo neu'ch traed.
Cysylltwch â Chanolfan Ganser Velindre os:
Effeithiau ar eich chwarennau hormonau
Mae'n bwysig cysylltu â Chanolfan ganser Velindre os:
Effeithiau ar y llygaid
Cysylltwch â Chanolfan Ganser Velindre os oes gennych chi:
Gall Ipilimumab wneud i chi deimlo'n fwy blinedig na'r arfer. Mae'n bwysig gwrando ar eich corff a gorffwys os oes angen, ond cyflawni eich gweithgareddau arferol os ydych chi'n teimlo'n abl. Mae rhai pobl yn ei chael hi'n fuddiol cymryd ymarfer corff ysgafn yn ogystal â chymryd gorffwys. Os ydych chi'n cysgu mwy na 50% yn ystod y dydd mae angen i chi gysylltu â Chanolfan Ganser Velindre ar y rhif ar dudalen 8.
Gall sgîl-effeithiau barhau am hyd at 6 mis ar ôl y driniaeth. Os oes gennych unrhyw sgîl-effeithiau cysylltwch â'ch ymgynghorydd. Os cewch eich derbyn i'r ysbyty neu weld eich meddyg teulu yn ystod y cyfnod hwn, rhowch wybod i'r meddyg eich bod wedi cael Ipilimumab, therapi imiwnedd a rhowch eich cerdyn rhybuddio iddynt.
Gwybodaeth arall
Mae'n bwysig nad ydych chi'n beichiogi, yn bwydo ar y fron nac yn dad i blentyn wrth gael triniaeth ipilimumab ac am flwyddyn ar ôl triniaeth
Weithiau gall cyffuriau canser gael sgîl-effeithiau difrifol iawn a all fygwth bywyd. Mae'n bwysig rhoi gwybod i ganolfan ganser Velindre os ydych chi'n poeni am unrhyw sgîl-effeithiau.
Gall diagnosis o ganser gynyddu eich risg o ddatblygu ceulad gwaed (thrombosis), a gallai cael triniaeth ganser gynyddu'r risg hon ymhellach. Mae'n bwysig dweud wrth eich meddyg ar unwaith os oes gennych symptomau fel poen, cochni a chwyddo yn eich coes, neu ddiffyg anadl a phoen yn y frest.
Gall ceuladau gwaed fod yn ddifrifol iawn. Fodd bynnag, fel rheol gellir trin y rhan fwyaf o geuladau yn llwyddiannus gyda chyffuriau i deneuo'r gwaed. Gall eich meddyg neu nyrs roi mwy o wybodaeth i chi.
Taflenni gwybodaeth i gleifion y gwneuthurwr
Mae taflenni Velindre yn darparu gwybodaeth am sgîl-effeithiau cyffredin iawn a adroddir yn gyffredin (ni allwn restru'r holl sgîl-effeithiau cyffredin), i gael mwy o wybodaeth am y rhain a'r sgîl-effeithiau llai cyffredin, cyfeiriwch at daflenni gwybodaeth cleifion y gwneuthurwyr, a gafwyd o Fferyllfa Velindre a / neu ar y rhyngrwyd yn www.medicines.org.uk . Weithiau gall cleifion gael y taflenni hyn yn anodd eu darllen. Gofynnwch a hoffech gael copi gan eich meddyg neu o fferyllfa Velindre
Rhifau ffôn cyswllt
Canolfan Ganser Velindre 029 2061 5888
Os ydych chi'n sâl gartref ac angen cyngor ar unwaith ar unrhyw adeg o'r dydd neu'r nos, gofynnwch am y llinell gymorth triniaeth
Adran fferylliaeth 029 2061 5888 est 6223
Dydd Llun - Dydd Gwener 9am - 5pm ar gyfer ymholiadau am eich meddyginiaethau
Ffôn rhydd Tenovus 0808 808 1010
llinell gymorth canser
7 diwrnod yr wythnos 8am - 8pm ar gyfer ymholiadau cyffredinol ar ganser
Ysgrifennwyd y daflen hon gan weithwyr iechyd proffesiynol. Mae'r wybodaeth a gynhwysir yn y daflen hon yn seiliedig ar dystiolaeth. Mae'r daflen wedi'i chymeradwyo gan feddygon, nyrsys, fferyllwyr a chleifion. Mae'n cael ei adolygu a'i ddiweddaru bob 2 flynedd.
Paratowyd Ionawr 2014
Adolygwyd Gorffennaf 2017