Neidio i'r prif gynnwy

Cwestiynau Safle

05/08/20
Y safle

Beth sy’n digwydd ar ôl i chi orffen clirio’r safle?

Bydd y gwaith clirio safle yn darparu’r lle angenrheidiol i ganiatáu i’r pontydd newydd a’r ffyrdd mynediad adeiladu dros dro a gwaith cysylltiedig ddechrau wrth i brosiect adeiladu Canolfan Ganser Felindre newydd fynd yn ei flaen.

Pam na allwn aros ar safle presennol Canolfan Ganser Velindre?

Mae nifer y bobl sy'n cael eu diagnosio â chanser yn cynyddu.
Nid oes gan Ganolfan Ganser Velindre 60 oed y cyfleusterau na'r lle i ateb yr her hon yn y dyfodol.

Ble fydd y Ganolfan Ganser Velindre newydd?
Y safle a ffefrir yw tir, y cyfeirir ato'n lleol fel y dolydd gogleddol, sydd wedi'i leoli tua hanner milltir i'r gogledd-ddwyrain o Ganolfan Ganser Velindre bresennol.

Pam mae'n rhaid ei adeiladu ar safle'r dolydd gogleddol?
Dewiswyd y dolydd gogleddol oherwydd ei fod yn eiddo i'r GIG lle mae'r egwyddor o ddatblygiad eisoes wedi'i hen sefydlu a'i chytuno gan y cyngor. (Mae'r cyngor eisoes wedi rhoi caniatâd cynllunio ar gyfer tai ar y safle).

Mae agosrwydd y safle at yr M4 a'r A470 yn golygu ei fod yn darparu mynediad haws i dri chwarter ein cleifion sy'n teithio atom o bob rhan o dde Ddwyrain Cymru. Ni fydd yn rhaid iddynt deithio i mewn i bentref yr Eglwys Newydd mwyach.

Yn drydydd, mae'r wefan yn darparu gofod ac ansawdd y rhagolygon a fydd yn helpu ein cleifion a'u lles ar adegau anodd a phryderus.

Pe na baem yn adeiladu'r ganolfan ganser newydd ar safle'r dolydd gogleddol byddem yn colli dwy flynedd arall a'r arian y mae'n ei gostio i ddod o hyd i safle newydd a datblygu cynlluniau ar ei gyfer. Byddem yn wynebu'r ansicrwydd o wneud cais am ganiatâd cynllunio a thrafod cytundebau tir derbyniol. Yn bwysicach fyth, nid yw'r safle presennol yn cwrdd â safonau ysbytai modern ac nid oes lle i ddatblygu. Dros ddwy flynedd arall, byddai ein gwasanaethau, ein safle a'n hoffer cyfredol yn cael eu hymestyn y tu hwnt i'r hyn y gallant ymdopi ag ef. Byddai pobl â chanser yn teimlo'r canlyniadau.

Pwy sy'n berchen ar y tir y mae'r ganolfan ganser newydd wedi'i gynllunio arno?

Mae safle dolydd y gogledd, sydd nesaf at Ysbyty'r Eglwys Newydd, yn eiddo i Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro. Rydym yn bwriadu cyfnewid y safle ar gyfer tir presennol Canolfan Ganser Velindre.
Pam na allwch chi adeiladu ar safle presennol Ysbyty'r Eglwys Newydd yn lle'r dolydd gogleddol?
Nid yw'r wefan yn ddigon mawr i gyflawni'r profiad claf yr ydym yn anelu ato.

Mae safle'r dolydd gogleddol yn fwy na'r safleoedd Canolfan Ganser Velindre ac Ysbyty'r Eglwys Newydd gyda'i gilydd.

Bydd hefyd yn gwella mynediad i'r Ganolfan Ganser Velindre newydd ar gyfer tri chwarter ein cleifion sy'n dod o ardaloedd y tu allan i Gaerdydd.

Mae hen Ysbyty'r Eglwys Newydd hefyd wedi'i restru sy'n ei gwneud hi'n anodd ei ailddatblygu fel canolfan ganser fodern.

Pa wefannau eraill wnaethoch chi eu hystyried ar gyfer Canolfan Ganser Velindre newydd?

Dewisasom y safle ar ôl adolygu opsiynau posibl eraill yn ystâd ehangach y GIG. Gwnaethom nodi safleoedd posib yn Llanfrechfa Grange, i'r gogledd o Gasnewydd, tir gyferbyn ag Ysbyty Brenhinol Gwent yng Nghasnewydd a thir sy'n gyfagos i Ysbyty Athrofaol Cymru (UHW) yng Nghaerdydd. Bryd hynny, ein nod oedd adeiladu'r ysbyty yn 2021/2022 ac nid oedd y safleoedd hyn yn darparu'r hyn yr oedd ei angen arnom. Nid oedd safleoedd Casnewydd yn addas yn ddaearyddol oherwydd bod mwyafrif ein cleifion yn byw yn ardaloedd Cwm Taf Morganwg a Chaerdydd. Roedd y safle ger PCA yn rhy fach ar gyfer ein hanghenion.
Gwnaethom hefyd adolygu'r posibilrwydd o adeiladu ar Ysbyty presennol yr Eglwys Newydd ond roedd hyn yn rhy fach i adeiladu'r ganolfan ganser i'r safonau gofynnol. Mae gan dir i'r de-orllewin o Ysbyty'r Eglwys Newydd ganiatâd cynllunio amlinellol ar gyfer ysbyty ond mae'n rhy fach.

Fe wnaethon ni hefyd ystyried safle arall wrth ymyl Ysbyty'r Eglwys Newydd ond nid oedd yn ddigon mawr.
Gwnaethom gynnal adolygiad byr o'r sefyllfa yn 2017 ac roedd y tir sy'n eiddo i'r GIG yn y dolydd gogleddol yn parhau i fod y safle a ffefrir. Mae'n cynnig mynediad i gleifion oddi ar yr M4 a'r A470. Roedd ganddo ganiatâd cynllunio wedi'i roi arno o'r blaen. Y GIG sy'n berchen arno ac roedd yn gweithio i'n hamserlenni ar y pryd i adeiladu'r ganolfan ganser.

05/08/20
Cyfleusterau cymunedol

A fydd cyfleusterau yng Nghanolfan Ganser newydd Felindre ar gael i’r gymuned?
Byddan. Bydd y cyhoedd yn gallu defnyddio’r caffi cymunedol a’r ganolfan dysgu ac arloesi rydym yn ei chynllunio yn y ganolfan ganser.

Rydym eisiau i Ganolfan Ganser newydd Felindre fod yn ased i’r gymuned, sy’n manteisio amrywiaeth eang o bobl a phartneriaid ar draws De Ddwyrain Cymru.

A fydd gan y gymuned leol fynediad o hyd i’r safle?
Bydd. Rydym wedi ymrwymo i sicrhau bod y cyfleusterau a’r tir yn cael eu gweld fel amwynder cyhoeddus i’w ddefnyddio gan bawb. Byddwn yn sicrhau bod llwybrau cerdded a beicio sy’n gwbl hygyrch i’r cyhoedd ar gael lle bynnag y bo modd ar draws y safle.

05/08/20
Amgylchedd

Pa effaith fydd adeilad y ganolfan ganser newydd yn ei chael ar yr amgylchedd lleol?
Bydd chwe deg y cant o'r dolydd gogleddol yn parhau i fod heb eu datblygu a byddwn yn gweithredu i amddiffyn a gwella ei fioamrywiaeth.

Rydym am i'r ganolfan newydd arwain y ffordd mewn dylunio cynaliadwy.

Rydym wedi cynnal Asesiad Effaith Amgylcheddol llawn sy'n dangos y byddai'r effaith amgylcheddol yn dderbyniol gyda lliniaru priodol.

Faint o goed fydd ar goll?
Rydym yn cynnal arolwg o'r coed y bydd angen i ni eu tynnu. Ar gyfer pob coeden y mae'n rhaid i ni ei thorri i lawr, byddwn yn plannu dwy goeden newydd.

A fydd y datblygiad yn cynyddu'r risg o lifogydd?
Byddwn yn gwneud popeth o fewn ein gallu i sicrhau nad yw'r risg o lifogydd yn cael ei gynyddu trwy adeiladu'r Ganolfan Ganser Velindre newydd.
Yn benodol, ers mis Ionawr 2019, mae angen datblygiadau newydd sy'n cwmpasu mwy na 100m2 i ddarparu draeniad cynaliadwy. Rhaid dylunio ac adeiladu systemau draenio dŵr wyneb yn unol â safonau gorfodol ar gyfer draenio cynaliadwy a gyhoeddir gan Lywodraeth Cymru.

Bydd angen i Gyngor Dinas Caerdydd gymeradwyo ein cynigion draenio ar gyfer y safle newydd, gan weithredu yn ei rôl fel Corff Cymeradwyo Systemau Draenio Cynaliadwy (SuDS).

05/08/20
Safle adeiladu dros dro Safle Ysbyty'r Eglwys Newydd

Pam mae angen i chi ymestyn yr amser ar gyfer defnyddio'r ffordd adeiladu dros dro?
Bydd yr estyniad yn ein helpu i agor Canolfan Ganser Velindre newydd ddeng mis ynghynt, yn 2024. Gorau po gyntaf y byddwn yn agor, y cynharaf y bydd cleifion yn elwa.
Bydd yr estyniad hefyd yn arbed rhwng £ 5 miliwn a £ 11.5 miliwn o arian cyhoeddus.

Faint yn hwy ydych chi am ehangu'r defnydd o'r ffordd adeiladu dros dro?
Hyd at fis Tachwedd 2024 fel y gallwn ei ddefnyddio ar gyfer adeiladu Canolfan Ganser Velindre ei hun.

Ar ba ddyddiau ac ar ba adegau y bydd y lorïau HGV yn defnyddio Park Road?
Bydd traffig adeiladu yn defnyddio Park Road y tu allan i oriau rhedeg yr ysgol - rhwng 9.15 yn y bore a 3.15 yn y prynhawn ac yna rhwng pedwar a chwech yn y prynhawn ar ddyddiau wythnos.

Bydd traffig adeiladu hefyd yn defnyddio Park Road ar ddydd Sadwrn rhwng wyth y bore ac un yn y prynhawn. Ni fydd unrhyw draffig adeiladu ar ddydd Sul.

Beth ydych chi wedi'i newid yn dilyn y cyfnod hysbysu cyn-gynllunio?
Y prif newidiadau yw ychwanegiadau:

  • Llwybr troed, gyda goleuadau, yn cysylltu prif fynedfa Ysbyty'r Eglwys Newydd i safle newydd y ganolfan ganser.
  • Cilfach i wasanaethu swyddfeydd y Bwrdd Iechyd ar safle Ysbyty'r Eglwys Newydd
  • Croesfannau cerddwyr o'r maes parcio ar safle Ysbyty'r Eglwys Newydd i'r swyddfeydd, y capel, lawnt bowlenni, caeau criced a phêl-droed.
05/08/20
Ffyrdd dros dro

Pam mae angen y ffyrdd adeiladu dros dro arnoch chi?
Rydym eisiau ffyrdd dros dro ar gyfer y traffig adeiladu sydd ei angen i adeiladu dwy bont i mewn i safle dolydd y gogledd. Bydd y bont gyntaf yn croesi i'r safle o Asda a bydd yr ail at ddefnydd brys yn unig a bydd yn croesi o ystâd Hollybush.

Ble fydd y ffyrdd adeiladu dros dro?
Mae'r cyntaf yn cychwyn wrth y fynedfa bresennol i Ysbyty'r Eglwys Newydd a bydd yn dilyn y ffordd bresennol ar y safle. O'r fan honno, byddwn yn adeiladu cyswllt byr â safle'r dolydd gogleddol.
Daw'r ail ffordd adeiladu dros dro o dir ar Gae Lady Cory, ger cyffordd Ffordd Pantmawr ar Park Road.

05/08/20
Cais cynllunio ASDA

Beth ydych chi'n bwriadu ei wneud?
Rydym yn cyflwyno cais cynllunio ar y cyd gydag Asda i newid cynllun y ffordd a'r maes parcio i wella mynediad i siop Asda ac i safle newydd Canolfan Ganser Velindre.

Beth sy'n wahanol i'r cais cynllunio cyntaf?
Rydym wedi newid ein cynlluniau ar gyfer y cylchfannau a'r ffyrdd sy'n arwain at Asda a safle Canolfan Ganser Velindre newydd. Nid ydym yn newid ein cynlluniau ar gyfer y ganolfan ganser nac ar gyfer y cynllun cyffredinol.

Pam ydych chi wedi newid eich cynlluniau?
Bydd y newidiadau yn caniatáu llif traffig gwell a mynediad hawdd o amgylch yr ardal.

A fydd pwyllgor cynllunio'r Cyngor yn penderfynu ar y cais cynllunio?
Bydd Cyngor Dinas Caerdydd yn gwneud y penderfyniad hwn.

Pryd fydd y gwaith yn cychwyn?
Yn amodol ar roi caniatâd cynllunio, byddwn yn dechrau gweithio ar y bont dros yr hen dorri rheilffordd yn ystod haf 2020.

05/08/20
Gwasanaethau canser

Faint o bobl fydd yn gweithio yn y ganolfan ganser newydd?
Mae tua 730 o staff yn gweithio yng Nghanolfan Ganser Felindre ar hyn o bryd. Rydym yn disgwyl i hyn godi i fwy na 800 erbyn i ni agor y ganolfan newydd ac o bosibl, i fwy na mil o bobl ugain mlynedd ar ôl hynny.

Faint o gleifion fydd yn cael eu trin yn y ganolfan ganser newydd?
Erbyn 2031, byddwn yn gallu trin mwy na 8,500 o gleifion newydd y flwyddyn – cynnydd o 2,000 ar y niferoedd presennol.

Rydym yn amcangyfrif, yn yr un cyfnod, y bydd nifer yr apwyntiadau i gleifion yn y ganolfan yn cynyddu 20,000, i gyfanswm o 160,000 y flwyddyn.

Mae’r cynnydd yn nifer y cleifion sy’n defnyddio’r ganolfan ganser yn deillio o’r twf a ragwelir yn nifer y bobl sydd â chanser. Mae ein dalgylch yn aros yr un fath.

A allaf gael gofal yn nes at adref, os yw’n hawsach i mi?
Yn aml, mae cleifion canser ar draws De Ddwyrain Cymru yn dweud wrthym eu bod nhw eisiau cael triniaeth yn nes at adref.

Os yw’n briodol gwneud hynny, rydym eisiau sicrhau bod cleifion yn cael triniaeth a gofal yn y man sydd fwyaf cyfleus iddyn nhw. Rydym felly, yn gweithio gyda sefydliadau partner ar draws De Ddwyrain Cymru, i ddatblygu mwy o wasanaethau a thriniaeth ar draws y rhanbarth.

Rydym yn bwriadu darparu mwy o ofal adref, gweithio gyda chanolfan radiotherapi lloeren newydd yn y Fenni, a chyda cemotherapi a chanolfannau cleifion allanol mewn nifer fach o leoliadau ar draws De Ddwyrain Cymru.

Ydy’r ganolfan ganser newydd mwy ynghylch ymchwil yn hytrach na trin cleifion?
Na, dydy hynny ddim yn wir.

Mae nifer y bobl sydd yn cael eu cyfeirio atom gyda chanser yn tyfu bob blwyddyn.

Bydd gan y Ganolfan Ganser Felindre newydd y capasiti i dderbyn 8,500 o gleifion newydd a 160,000 o apwyntiadau cleifion bob blwyddyn – sydd yn gynnydd o 2000 a 20,000 o’i gymharu â’r lefelau presennol.

Bydd yn cefnogi ymchwil a datblygu rhyngwladol hefyd, gyda’r nod o wneud Cymru yn arweinydd ym maes trin canser.

Oni ddylai’r ganolfan ganser newydd gael ei hadeiladu ar safle ysbyty acíwt mwy o faint?

Na ddylai. Fe ystyrion ni’r opsiynau hyn gyda’n staff, ein partneriaid a’n cleifion, a daethom i’r casgliad mai’r cynigion rydym ni’n eu cefnogi ar hyn o bryd yw’r rhai sy’n gweithio orau i ni i gyd.

Mae Felindre yn darparu gwasanaeth rhanbarthol, gan gynorthwyo cleifion o bob rhan o dde-ddwyrain Cymru. Mae ein staff eisoes yn gweithio’n agos gyda nifer o ysbytai, ac ar eu safleoedd, a byddant yn gwneud hynny i raddau mwy yn y dyfodol.

Mae’r model ar gyfer y ffordd rydym yn darparu gwasanaethau yn fodern ac yn cyd-fynd â’r gwersi a ddysgwyd o COVID-19, sy’n dangos y dylai gofal acíwt a gofal dewisol gael eu gwahanu’n briodol.

Mae hefyd yn cyd-fynd â chynllun Llywodraeth Cymru ar gyfer iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru. Mae “Cymru Iachach”, a gyhoeddwyd ym mis Hydref 2019, am weld ysbytai cyffredinol mawr yn cefnogi darparu gwasanaethau arbenigol ar draws rhwydweithiau o ysbytai a chanolfannau rhagoriaeth yn y dyfodol. Mae ein cynllun ar gyfer canolfan rhagoriaeth ganser newydd, ar ei safle ei hun, ac sy’n rhan o’r Rhwydwaith Gwasanaethau Canser, yn cyd-fynd â’r polisi hwn.

Mae ein cynllun hefyd yn adlewyrchu’r ffaith nad oes safle ysbyty’n bodoli ar hyn o bryd sydd â digon o le i gadw wyth peiriant radiotherapi arbenigol.

Mae Canolfan Ganser newydd Felindre yn rhan o raglen i drawsnewid gwasanaethau canser ledled y rhanbarth. Ein nod yw trin mwy o bobl, helpu pobl i fyw yn hirach gyda chanser a gofalu am fwy o bobl yn agosach i’w cartrefi.

Er bod mwy o bobl yn cael eu trin yn agosach i’w cartrefi, mae angen cynyddol o hyd am ganolfan lle mae cleifion yn derbyn gwasanaethau arbenigol fel radiotherapi a chemotherapi.

Bydd y ganolfan ganser newydd yn yr Eglwys Newydd mewn lleoliad delfrydol i ddarparu gwasanaethau canser arbenigol i gleifion, p’un a ydynt yn teithio o Ben-y-bont ar Ogwr, y Barri, Aberhonddu neu Gas-gwent.

Mae’r byrddau iechyd a’u clinigwyr ledled y rhanbarth yn cefnogi ein hymagwedd, ac fe’i datblygwyd ar ôl ymgysylltu â channoedd o glinigwyr, cleifion a phartneriaid. Bu’n destun gwaith craffu ac adolygu annibynnol rheolaidd.

Gallwch ddarllen mwy trwy’r ddolen hon:

http://www.transformingcancerservices.wales/wp-content/uploads/2020/07/Pam-na-fyddech-chin-adeiladu-Canolfan-Ganser-Velindre-newydd-ar-safle-ysbyty-arall.pdf

Oni fyddai’n arbed teithiau ambiwlans pe byddai’r ganolfan ganser newydd yn cael ei hadeiladu ar safle ysbyty acíwt?

Rydym yn trin degau ar filoedd o gleifion yn y ganolfan ganser bob blwyddyn, ac mae angen i lai na thri deg o gleifion y flwyddyn, ar gyfartaledd, gael eu trosglwyddo ar frys yn ddirybudd.

O’r tri deg o gleifion hyn, mae llai na deg o gleifion y flwyddyn yn ddifrifol sâl. Mae’r Gwasanaeth Casglu a Throsglwyddo Meddygol Brys (EMRTs) ar gael i’r cleifion sâl hyn, sy’n gallu eu hasesu, eu sefydlogi a’u trosglwyddo i Ysbyty Athrofaol Cymru (UHW). Mae UHW yn llai na thair milltir i ffwrdd a gellir ei gyrraedd o fewn munudau.

Pe byddai’r ganolfan ganser newydd ar safle acíwt mwy o faint, gallai maint y safle olygu bod angen i gleifion gael eu trosglwyddo mewn ambiwlans o hyd.

Sut ydych chi’n cael at wasanaethau cymorth llawfeddygol a meddygol cynhwysfawr acíwt oddi ar y safle yn gyflym ac yn ddiogel?

Mae ein staff yn aelodau allweddol o dimau amlddisgyblaethol lleol presennol sy’n cynnwys pobl o wahanol sefydliadau’r GIG. Gan weithio trwy’r timau hyn, mae gofal yn cael ei ddarparu gan y staff iawn yn y lleoliad iawn i’r claf.

Dim ond ychydig iawn o gleifion Felindre y mae arnynt angen y gwasanaethau acíwt hyn. Yn yr achosion hynny, yn yr un modd â gwasanaethau mewn ysbytai llai eraill, rydym yn eu symud i’r man mwyaf priodol yn seiliedig ar angen clinigol. Mewn rhai amgylchiadau, gallai hyn fod yr ysbyty sydd agosaf i gartref y claf.

Rydym hefyd yn gweithio gyda’n holl bartneriaid byrddau iechyd i ystyried ymagwedd ranbarthol fwy integredig at oncoleg acíwt trwy’r Bwrdd Partneriaeth Comisiynu Rhanbarthol. Bydd hyn yn golygu bod cleifion yn cael eu derbyn i’r uned ysbyty acíwt priodol yn ne-ddwyrain Cymru i gael gofal yn seiliedig ar angen clinigol, gyda chymorth staff canser arbenigol Felindre.

A fydd gwahanu oddi wrth ysbyty athrofaol mawr yn cael effaith niweidiol ar waith ymchwil yn Felindre?

Mae gan Felindre raglenni ymchwil gweithredol eisoes ac rydym yn gweithio’n agos gyda mwy nag un brifysgol. Rydym wedi datblygu Memorandwm Cyd-ddealltwriaeth i ddatblygu ymhellach ymagwedd fwy cydweithrediadol at ymchwil ganser gyda Phrifysgol Caerdydd.

Rydym yn bwriadu datblygu ein rhaglenni ymchwil ymhellach yn y ganolfan ganser newydd, lle y bydd gennym Ganolfan Gydweithrediadol ar gyfer Dysgu, Technoleg ac Arloesedd.

A yw Felindre wedi ymgysylltu’n briodol â Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro ynglŷn â’r cynnig i ailddatblygu Ysbyty Athrofaol Cymru (UHW), ac integreiddio gwasanaethau canser ar y safle hwnnw?

Ymgysylltir yn barhaus â’r bwrdd iechyd ynglŷn â gwasanaethau canser, yn weithredol ac yn strategol. Mae hyn yn sicrhau cymorth gofal acíwt cadarn ar draws pob arbenigedd, yn feddygol ac yn llawfeddygol.

Mae’r cynnig i ailddatblygu UHW yn ei ddyddiau cynnar iawn. Mae ei amserlen yn wahanol iawn i’n hamserlen ni, ond rydym yn siarad â’r bwrdd iechyd yn rheolaidd.

Mae wedi cymryd bron deng mlynedd i ni gyrraedd y sefyllfa hon a byddai’n syndod pe byddai UHW newydd – sy’n brosiect mwy o lawer – yn gallu cael ei gwblhau’n gynt.

Byddwn yn parhau i ymgysylltu’n frwdfrydig a phryd bynnag y bo’n bosibl â’r bwrdd iechyd. Mae datblygu Canolfan Ganser newydd Felindre ac, ymhen amser, UHW newydd yn cynnig cyfleoedd i ddatblygu gofal mwy integredig a gwasanaethau sydd wedi’u cydleoli – fel haemato-oncoleg, diagnosteg a gofal sylfaenol – ledled Caerdydd. Yn sicr, disgwyliwn y bydd angen datblygu uned ar gyfer cleifion sy’n ddifrifol sâl neu dreialon clinigol cam cynnar, a hynny’n ddelfrydol ar safle presennol UHW yn ogystal â’i safle yn y dyfodol.

A ydych chi wedi ailystyried cynlluniau ar gyfer Canolfan Ganser newydd Felindre ers y pandemig COVID-19?

Mae COVID-19 yn atgyfnerthu’r achos dros Ganolfan Ganser newydd Felindre ac, yn arbennig, yr angen i wahanu cleifion â COVID-19 oddi wrth gleifion canser sydd â system imiwnedd wannach. Mae hyn yn helpu i’w cadw’n ddiogel ac yn cynnal mynediad at driniaethau hanfodol fel cemotherapi a radiotherapi.

Gyda COVID-19 mewn golwg, rydym yn adolygu dyluniad manwl yr ystafelloedd a’r lle y mae arnom eu hangen yng Nghanolfan Ganser newydd Felindre. Bydd yr adeilad newydd yn cydymffurfio â’r egwyddorion atal a rheoli haint sydd wedi bod mor bwysig yn ystod y pandemig.

Gan ddysgu o brofiad COVID-19, byddwn mewn sefyllfa dda i archwilio cyfleoedd eraill fel safle ar wahân. Mae’r rhain yn cynnwys rôl fwy blaenllaw wrth wneud diagnosis o ganser a mwy o gydweithredu â gwasanaethau oncoleg sylfaenol a chymunedol.

Pam nad yw Canolfan Ganser newydd Felindre yn dilyn y model a ddatblygwyd yn Clatterbridge yn Lerpwl?

Mae Felindre mewn lleoliad delfrydol i gynorthwyo cleifion ledled de-ddwyrain Cymru – sef her ddaearyddol a phoblogaethol wahanol i honno a wynebwyd gan Ganolfan Ganser Clatterbridge yn Lerpwl. Nid oedd canolfan Clatterbridge yng Nghilgwri yn ganolog i’w dalgylch nac yn agos i’r mannau lle’r oedd y rhan fwyaf o’i chleifion yn byw.

Mae ein staff eisoes yn gweithio’n agos gyda nifer o ysbytai acíwt, ac ar eu safleoedd, a byddant yn gwneud hynny i raddau mwy yn y dyfodol.

Mae Canolfan Ganser newydd Felindre yn rhan o raglen i drawsnewid gwasanaethau canser ledled y rhanbarth. Ein nod yw trin mwy o bobl, helpu pobl i fyw yn hirach gyda chanser a gofalu am fwy o bobl yn agosach i’w cartrefi.

Er bod mwy o bobl yn cael eu trin yn agosach i’w cartrefi, mae angen cynyddol o hyd am ganolfan lle mae cleifion yn derbyn gwasanaethau arbenigol fel radiotherapi a chemotherapi.

Bydd y ganolfan ganser newydd yn yr Eglwys Newydd mewn lleoliad delfrydol i ddarparu’r gwasanaethau hyn i gleifion, p’un a ydynt yn teithio o Ben-y-bont ar Ogwr, y Barri, Aberhonddu neu Gas-gwent.

Mae’r byrddau iechyd a’u clinigwyr ledled y rhanbarth yn cefnogi ein hymagwedd, ac fe’i datblygwyd ar ôl ymgysylltu â channoedd o glinigwyr, cleifion a phartneriaid mewn dwsinau ar ddwsinau o ddigwyddiadau. Bu’n destun gwaith craffu ac adolygu annibynnol.

A yw datblygiad Canolfan Ganser newydd Felindre yn dysgu o Adroddiad Mount Vernon?

Mae Canolfan Ganser Felindre yn wahanol iawn i Mount Vernon o ran heriau yn ymwneud â daearyddiaeth, poblogaeth a’r gweithlu, yn ogystal â threfniadau gweithio ar y cyd.

Nid yw Felindre wedi wynebu’r un heriau yn ymwneud â recriwtio a chadw staff, a’r effaith ganlyniadol ar hyfforddiant. Mae ein rhwydwaith o wasanaethau gyda’r tri bwrdd iechyd yn ne-ddwyrain Cymru yn rhoi canolbwynt rhanbarthol cryf i ni ar gyfer ein gwasanaethau.

Rydym wedi ystyried y gwersi a ddysgwyd o adroddiad Mount Vernon ynglŷn â rheoli cleifion sâl, ac rydym yn mireinio ein gwasanaeth presennol o ganlyniad.

Rydym yn parhau i ddatblygu a mireinio’r ffordd rydym yn darparu ein gwasanaethau ac rydym bob amser yn barod i edrych ar dystiolaeth newydd o adolygiadau ac adroddiadau, fel Adroddiad Mount Vernon.

Mae grŵp o staff wrthi ar hyn o bryd yn ystyried y ffordd rydym yn gofalu am gleifion sy’n ddifrifol sâl yn Felindre ac yn ein byrddau iechyd partner.

A yw’n wir nad yw llawer o glinigwyr yn cefnogi’r cynlluniau ar gyfer Canolfan Ganser newydd Felindre?

Na, nid yw hynny’n wir. Ymgysylltwyd â’n staff wrth ddatblygu ein cynlluniau yn y lle cyntaf, maen nhw’n rhan o’r broses o’u datblygu ymhellach ac maen nhw’n cefnogi’r hyn rydym ni’n ei wneud.

Mae’r byrddau iechyd a’u clinigwyr ledled y rhanbarth yn cefnogi ein hymagwedd hefyd, ac fe’i datblygwyd ar ôl ymgysylltu â channoedd o glinigwyr, cleifion a phartneriaid. Bu’n destun gwaith craffu ac adolygu annibynnol.

Bydd rhai staff yn anghytuno bob amser. Mae hynny’n berffaith naturiol ac yn beth da, mewn gwirionedd. Rydym yn annog staff i leisio’u barn a rhannu safbwyntiau gwahanol. Mae hynny’n beth normal ac iach ac yn ein helpu i wneud penderfyniadau gwell.

Byddwn yn parhau i wrando ar ein holl staff, partneriaid a chleifion a, lle y bo’n briodol, byddwn yn datblygu a mireinio’r ffordd rydym yn darparu ein gwasanaethau o ran ble y mae cleifion sy’n ddifrifol sâl yn cael eu gweld ac yn derbyn gofal.

A fyddwch chi’n comisiynu adolygiad allanol annibynnol o’r model clinigol?

Mae’r ffordd y mae gwasanaethau iechyd yn cael eu darparu yn cael ei datblygu a’i mireinio o hyd wrth i feddyginiaethau newydd, technoleg newydd a thystiolaeth newydd gael eu darganfod. Nid yw gwasanaethau canser yn wahanol.

Comisiynodd Llywodraeth Cymru Adolygiad Seneddol annibynnol o Ddyfodol Tymor Hir Iechyd a Gofal Cymdeithasol yng Nghymru, i sicrhau bod y gwasanaethau hynny’n bodloni anghenion cenedlaethau’r dyfodol. Mae’r Cynllun canlyniadol, sef “Cymru Iachach”, a gyhoeddwyd ym mis Hydref 2019, am weld ysbytai cyffredinol mawr yn cefnogi darparu gwasanaethau arbenigol ar draws rhwydweithiau o ysbytai a chanolfannau rhagoriaeth yn y dyfodol. Mae ein cynllun ar gyfer canolfan rhagoriaeth ganser newydd, ar ei safle ei hun, ac sy’n rhan o’r Rhwydwaith Gwasanaethau Canser, yn cyd-fynd â’r polisi hwn.

Mae hefyd yn adlewyrchu’r ffaith nad oes safle ysbyty’n bodoli ar hyn o bryd sydd â digon o le i gadw wyth peiriant radiotherapi arbenigol.

Fodd bynnag, mae’r ffordd rydym yn darparu gwasanaethau yn y ganolfan ochr yn ochr â gwasanaethau iechyd eraill yn agored i’w datblygu – fel y mae bob amser.

Rydym wedi sefydlu rhaglen waith gyda chyfraniad mewnol ac allanol i ddatblygu a mireinio’r ffordd rydym yn gweithio. Byddwn hefyd yn edrych ar sut mae hyn yn cyd-fynd â’n huchelgais ymchwil a datblygu, a’r ffordd rydym yn hyfforddi ein staff a gweithwyr gofal iechyd proffesiynol eraill.

Fel bob amser, byddwn yn ceisio cyflawni consensws clinigol y gellir ei adolygu gan arbenigwyr proffesiynol annibynnol ynghyd â’n partneriaid mewn byrddau iechyd.

 

05/08/20
Teithio a pharcio

Pa ddulliau cludo eraill sydd wedi'u hystyried i helpu i gael mynediad i'r Ganolfan Ganser Velindre newydd?
Rydym yn gweithio gyda Thrafnidiaeth i Gymru, Cyngor Dinas Caerdydd a sefydliadau eraill i sicrhau bod gan gleifion, staff a'r cyhoedd ystod eang o opsiynau trafnidiaeth i'r safle.

Rydym hefyd eisiau darparu nifer o lwybrau troed a llwybrau beicio.

Rydym yn cefnogi cynigion ar gyfer gorsaf Metro De Cymru newydd sy'n gwasanaethu'r ganolfan ganser newydd.

A fydd digon o le i barcio staff a chleifion ar y safle?
Ydw. Mae gennym ganiatâd cynllunio ar gyfer 755 o leoedd parcio ceir ar y safle newydd. Mae hyn yn 390 yn fwy o leoedd nag sydd gennym ni ar hyn o bryd. Byddwn yn rhoi cynllun teithio gwyrdd ar waith i helpu staff i gyrraedd y gwaith ar drafnidiaeth gyhoeddus, ar feic ac ar droed.

A fydd cost am barcio ceir yng Nghanolfan Ganser Velindre newydd?
Na. Bydd parcio am ddim.

Sut y bydd mynediad i'r safle newydd trwy Gylchfan Coryton yn cael ei wella?
Bydd y slipffordd yn union oddi ar Gylchfan Coryton yn cael ei lledu a bydd gwelliannau i'r gylchfan. Bydd hyn yn helpu i leddfu llif traffig.

05/08/20
Cynllunio ac adeiladu

Ydyn ni'n sicr o gael Canolfan Ganser Velindre newydd?

Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i agor canolfan ganser newydd ond mae gennym dipyn o ffordd i fynd eto cyn y gellir ei warantu.

Mae arnom angen cefnogaeth Llywodraeth Cymru i'n hachosion busnes ac ar hyn o bryd maent yn craffu arnynt. Mae angen i ni gaffael contractwyr i adeiladu'r ffyrdd mynediad yn ogystal â'r ganolfan ganser ei hun. Ac mae angen i ni ennill y caniatâd cynllunio angenrheidiol.

Pryd fydd y gwaith o adeiladu Canolfan Ganser Velindre newydd yn dechrau?

Os aiff popeth yn llyfn, rydym yn disgwyl cwblhau dyluniad y pontydd dros yr hen dorri rheilffordd yn ystod haf 2020. Mae Asda wedi cytuno i newid ei faes parcio a'r ffyrdd mynediad i'w safle ar ôl Pasg 2021.

Rydym yn bwriadu dechrau adeiladu Canolfan Ganser Velindre newydd yn 2022.

Pryd fydd Canolfan Ganser Velindre newydd yn agor?

Os cawn y caniatâd cynllunio, cyllid a chontractwyr sydd eu hangen arnom, byddwn yn agor Canolfan Ganser Velindre newydd yn 2024.

A fydd ail fynediad brys i'r wefan?

Oes, mae angen ail fynediad ar bob ysbyty i'w ddefnyddio mewn argyfyngau os na ellir defnyddio'r prif fynediad. Mae gennym ganiatâd cynllunio ar gyfer mynediad trwy ystâd Hollybush na ellid ei ddefnyddio ond mewn argyfyngau.

Diffinnir argyfyngau fel amseroedd pan nad yw'r brif fynediad ar gael. Nid oes gwasanaeth Damweiniau ac Achosion Brys yn y ganolfan newydd.

Faint o swyddi adeiladu sy'n debygol o gael eu creu yn ystod y gwaith adeiladu?

Bydd nifer y swyddi ar y safle yn amrywio ar unrhyw un adeg, hyd at oddeutu 500 ar y cyfnod brig. Ar ôl i ni gytuno ar y dull dylunio ac adeiladu a phenodi contractwyr, byddwn yn gallu rhoi ateb mwy diffiniol am y niferoedd a faint sydd newydd eu creu.

A fydd adeiladu'r ganolfan ganser newydd yn cydymffurfio â Deddf Lles Cenedlaethau'r Dyfodol?
Bydd ein cynlluniau yn helpu i gyflawni'r saith nod a sefydlwyd gan y Ddeddf. Rydym wedi mabwysiadu'r pum ffordd o weithio - yr egwyddor datblygu cynaliadwy - a nodwyd gan y gyfraith.

Rydym wedi egluro ein cynlluniau i Gomisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol ac yn parhau i fod mewn cysylltiad â'i staff.

05/08/20
Costau a chyllid

Beth fydd y costau cyfalaf ar gyfer adeiladu’r ganolfan ganser newydd?
Disgwylir y bydd y costau cyfalaf ar gyfer adeiladu’r ganolfan newydd tua £211.7 miliwn, gan gynnwys TAW, ar brisiau 2022/23.

Sut mae’r Ganolfan Ganser Felindre newydd yn cael ei hariannu?
Mae’r Ganolfan Ganser Felindre newydd yn cael ei hariannu drwy fodel buddsoddi cydfuddiannol gyda chymorth Llywodraeth Cymru, y pedwar bwrdd iechyd lleol yn ne ddwyrain Cymru, a Phwyllgor Gwasanaethau Iechyd Arbenigol Cymru.

Beth yw’r Model Buddsoddi Cydfuddiannol?
Ffurf newydd ydy’r model ar bartneriaeth gyhoeddus breifat. Bydd cwmni preifat yn cael ei benodi drwy broses gaffael agored i ddylunio, adeiladu, gweithredu a chynnal a chadw’r ganolfan ganser newydd am 25 mlynedd. Bydd Felindre yn prydlesu’r ganolfan ac, ar ôl 25 mlynedd, bydd yn eiddo llawn i GIG Cymru.

05/08/20
Cau

Pryd fydd y Ganolfan Ganser Felindre bresennol yn cau?

Rydym yn disgwyl cau’r Ganolfan Ganser Felindre bresennol yn ystod 2024, ar ôl inni symud ein holl wasanaethau i’r ganolfan newydd a, lle bo’n bosibl, i gartrefi pobl.

Ein bwriad wedyn, ydy datgomisiynu’r safle erbyn 2026.

Beth fydd yn digwydd i safle presennol Canolfan Ganser Felindre pan fydd y Ganolfan Ganser Felindre newydd yn agor?

Ar ôl i Ganolfan Ganser bresennol Felindre gael ei datgomisiynu yn 2026, byddwn yn trosglwyddo perchenogaeth o’r safle i Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro. Dyma’r rhan arall o’r cyfnewid tir sy’n gysylltiedig â’r safle newydd.

Rydym yn disgwyl y bydd ei ddefnydd yn y dyfodol yn gyfuniad o ddefnydd tai a masnachol.

Beth fydd yn digwydd i safle presennol Canolfan Ganser Velindre pan fydd Canolfan Ganser Velindre newydd yn agor?
Unwaith y bydd Canolfan Ganser bresennol Velindre wedi'i datgomisiynu yn 2026, byddwn yn trosglwyddo perchnogaeth y safle i Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro. Mae hyn yn rhan o'r cyfnewid tir sy'n gysylltiedig â'r safle newydd.

Disgwyliwn y bydd ei ddefnydd yn y dyfodol yn gyfuniad o dai a defnydd masnachol.